. ,
| |||||
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
1. Postawa prawna 2. Opis dysfunkcji 3. Dostosowanie wymagań : a) dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce, b) z inteligencją niższą niż przeciętna, 4. Obowiązujące procedury 1. Akty prawne regulujące sprawy kształcenia uczniów ze specyficznymi potrzebami. Ø Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1999 roku zapewnia w szczególności : o dostosowanie organizacji, treści i metod nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, o korzystanie z opieki psychologiczno – pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej, o pobieranie nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną zgodnie z indywidualnymi predyspozycjami, potrzebami rozwojowymi oraz edukacyjnymi. Ø
Rozporządzenie MENiS z dnia 7 września 2004
roku precyzuje zapisy związane o konieczność dostosowania przez nauczycieli wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia, o możliwość zwolnienia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksją z nauki drugiego języka obcego, o reguluje formy i warunki egzaminu do którego przystępuje uczeń z dysfunkcją, o określa dokumenty określające zakres dostosowania wymagań,
Ø Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 roku : o informuje o rodzajach pomocy psychologiczno - pedagogicznej, formach jej organizowania a także określa zadania pedagoga szkolnego.
Ø Rozporządzenie MENiS z dnia11 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno – pedagogicznych, które wydają opinie w sprawach: o dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z specyficznych trudności w uczeniu się, o przystąpienie ucznia do egzaminu w warunkach i formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb.
Ø Rozporządzenie MEN z dnia 12 lutego 2001 roku w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania: o działające w poradniach zespoły orzekające wydają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego bądź indywidualnego nauczania na wniosek rodziców, opiekunów ucznia. 2. Opis dysfunkcji. Zaburzenia rozwojowe to klasa zaburzeń dziecięcych, charakteryzujących się poważnym zniekształceniem funkcjonowania społecznego, poznawczego, ruchowego i językowego. Obejmuje przypadki głębszego stopnia odchyleń od norm rozwojowych (M. Bogdanowicz). Do zaburzeń rozwojowych należą: niesłyszenie, niedosłyszenie, niewidzenie, niedowidzenie, niepełnosprawność ruchowa, upośledzenie umysłowe, autyzm, niepełnosprawności sprzężone, choroby przewlekłe, zaburzenia psychiczne, niedostosowanie społeczne, zaburzenia zachowania. Uczniowie z w/w zaburzeniami wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki - treści, metod i warunków pracy, dlatego otrzymują z poradni orzeczenia do kształcenia specjalnego. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie dostosowanie wymagań może nastąpić na podstawie tego orzeczenia. Odchylenia rozwojowe są to indywidualne opóźnienia rozwoju w stosunku do ustalonych norm, nie będące jednak zaburzeniami z uwagi na niewielkie nasilenie objawów, ograniczony zakres i czas trwania (M. Bogdanowicz).Do odchyleń rozwojowych należy m.in. inteligencja niższa niż przeciętna. Specyficzne trudności w uczeniu się to z kolei specyficzne rozwojowe zaburzenia umiejętności szkolnych i zaburzenia w uczeniu się, które nie są spowodowane niskimi możliwościami intelektualnymi, słabym poziomem dydaktycznym szkoły lub czynnikami kulturowymi. Uczniowie z tych trzech grup należą do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Do tej grupy można byłoby również zaliczyć uczniów zdolnych. Uczniowie z odchyleniami rozwojowymi i specyficznymi trudnościami w uczeniu się otrzymują z poradni opinie w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych . Podstawowym celem dostosowania wymagań jest wyrównanie szans edukacyjnych uczniów oraz zapobieganie wtórnym zaburzeniom sfery emocjonalno- motywacyjnej. Dostosowanie polega na modyfikacji procesu edukacyjnego, umożliwiającej uczniom sprostanie wymaganiom. Obszary dostosowania obejmują: -warunki procesu edukacyjnego tj zasady, metody, formy, środki dydaktyczne -zewnętrzną organizację nauczania ( np. posadzenie ucznia słabosłyszącego w pierwszej ławce) -warunki sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności (metody i formy sprawdzania i kryteria oceniania) Ogólna charakterystyka specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu
Podstawą rozpoznania jest występowanie wybiórczych niepowodzeń w nauce czytania i (lub)w opanowaniu poprawnej pisowni i ( lub) odpowiedniego poziomu graficznego pisma. Specyficzne trudności rozpoznaje się tylko w wypadku stwierdzenia prawidłowego rozwoju umysłowego; nie diagnozuje się , gdy trudności są np. wynikiem złego funkcjonowania narządów zmysłu, schorzeń neurologicznych czy spowodowane zaniedbaniem środowiskowym lub dydaktycznym. Specyficzne
trudności w uczeniu się są konsekwencją zaburzeń rozwoju funkcji
poznawczych, biorących udział w procesie czytania i pisania. Chodzi tu
szczególnie Dysleksja może też być uwarunkowana zaburzeniami rozwoju funkcji wzrokowo -ruchowych ( uwagi, spostrzegania, pamięci wzrokowej, wyobraźni przestrzennej, motoryki dużej, małej, integracji percepcyjno – motorycznej oraz lateralizacji ). Objawy nieharmonijnego rozwoju można obserwować na poszczególnych etapach rozwojowych od wieku niemowlęcego. W kl. I – III występują wyraźnie pod postacią trudności w czytaniu i pisaniu, jak również uwidaczniają się w innych sferach funkcjonowania dziecka np. trudności z zapamiętywaniem nazw, tabliczki mnożenia, odróżnianiem prawej i lewej strony ciała itp. Dziecko powinno być w miarę szybko zdiagnozowane i objęte pomocą specjalistyczną. Należy też odpowiednio dostosować warunki procesu edukacyjnego oraz metody i formy sprawdzania wiedzy i umiejętności. U uczniów starszych następuje rozszerzanie się zakresu trudności na więcej przedmiotów nauczania, uwidacznia się wyraźna dynamika zmian, niektóre z zaburzeń ustępują, inne pozostają, pojawiają się też nowe obszary trudności np. w językach obcych, chemii, geografii, historii. Zależnie od patomechanizmu trudności uczeń ma inną konstelację objawów, która jest uwarunkowana zaburzeniami określonych funkcji. Do cech charakterystycznych osób dyslektycznych należy: - trwałość i uporczywość niektórych objawów, zmienność innych - brak automatyzmów czynności np. czytania, poprawnego pisania) - mała podatność na oddziaływania (terapię) - mechanizmy kompensacji
Ogólna charakterystyka uczniów z inteligencją niższą niż przeciętna.
Istnieje pewna grupa uczniów, u której niskie wyniki w nauce są spowodowane
występującymi u nich niewielkimi odchyleniami od prawidłowego rozwoju
intelektualnego. Poziom ich sprawności intelektualnej określa się jako
niższy niż przeciętny. Należy wyraźnie podkreślić, że uczniów tych nie zalicza
się do populacji osób upośledzonych umysłowo, tylko do populacji osób o
przeciętnej
inteligencji. Uczęszczają oni do szkoły powszechnej i są nauczani według
programu tejże szkoły ale
najczęściej mają problemy Obniżenie poziomu inteligencji może być spowodowane współdziałaniem niekorzystnych czynników biologicznych i społecznych. Znaczny odsetek tych uczniów stanowią dzieci, których układ nerwowy w okresie płodowym i okołoporodowym narażony był na działanie licznych czynników patogennych, mogących spowodować mikrouszkodzenia ich mózgu. U wielu występowały różne schorzenia infekcyjne o ciężkim przebiegu, jeszcze inni wychowywali się w niezadowalających warunkach opiekuńczo-wychowawczych. Populacja uczniów z inteligencją niższą niż przeciętna jest zróżnicowana zarówno pod względem właściwości psychicznych, jak i tła opóźnień rozwoju oraz możliwości ich wyrównywania. a) Podstawową
grupę tych dzieci stanowią uczniowie o względnie trwale obniżonym poziomie
rozwoju we wszystkich sferach. Dzieci te uzyskują słabe wyniki w nauce,
pomimo dużego własnego nakładu pracy a niekiedy nawet, mimo intensywnej
stymulacji rozwoju. Największe trudności mają w rozumowaniu i logicznym myśleniu
we wszystkich jego formach i przejawach. Nieudolnie interpretują dane
spostrzeżeniowe, mają trudności Dzieci te mają
trudność z kojarzeniem określonych dźwięków (głosek) z odpowiadającymi im
symbolami (literami), ponieważ z opóźnieniem pojmują znaczenie symbolu. W zachowaniu często przejawiają pewną niedojrzałość sfery emocjonalno-motywacyjnej, dlatego lepiej czują się wśród młodszych kolegów. b) Wśród uczniów z inteligencją niższą niż przeciętna, są też tacy, którzy mają największe trudności w sferze zadań słowno-pojęciowych, a stosunkowo dobrze radzą sobie z zadaniami pamięciowymi i percepcyjnymi. c) Inni uczniowie mają trudności już na poziomie postrzegania i zapamiętywania. d) Odrębną grupę dzieci o obniżonej inteligencji stanowią uczniowie zaniedbani pedagogicznie, u których jest brak bądź niedostatek stymulacji środowiskowej. Dzieci z tej grupy mają lepsze tempo uczenia się, lepszą wyuczalność i mogą w wyniku dostatecznie wczesnej stymulacji rozwoju intelektualnego wyrównać braki i funkcjonować jak dzieci o prawidłowym rozwoju intelektualnym. Różne jest też tempo pracy tych dzieci. Niektóre są bardzo spowolnione zarówno pod względem motorycznym, jak i przebiegu procesów poznawczych i czynności uczenia się, inne są w normie motorycznej a spowolniałe w zakresie przebiegu procesów umysłowych. Jeszcze inne nie przejawiają znaczących odchyleń w zakresie tempa pracy.
3. Dostosowanie wymagań adekwatne do symptomów zaburzeń.
| |||||
